Böbrek Üstü Bezi Nedir?
Böbrek üstü bezi tıp literatüründe adrenal olarak da adlandırılır. Üçgen biçiminde olan bu iç salgı bezleri, karın zarı arkasında ve böbreklerin üst kısmında bulunur. Vücutta her bir böbreğin üzerine yerleşmiş olan adrenaller, vücudun en önemli hormonları olarak kortizol, adrenalin, aldosteron ve noradrenalini salgılar. Bu hormonların başlıca işlevi de vücudun tuz ve sıvı seviyelerine etki ederek tansiyonu, kan düzeyini ve kan basıncını düzenlemesidir.
Sürrenal Tümörü Nedir? Tipleri Nelerdir?
“Sürrenal nedir?” sorusu konuyla ilgi merak edilenler arasındadır. Sürrenal olarak adlandırılan bu durum, böbrek üstü bezinde kontrolsüz bir şekilde çoğalan hücrelerin kitle oluşturması ile görülür. Sürrenal tümörler, iyi ya da kötü huylu olarak oluşum gösterebilir ve başka organların metastazı ile de oluşabilir.
Böbrek Üstü Bezi Kanseri Nedir?
Adrenal kanser olarak da adlandırılan böbrek üstü bezi kanseri, nöroendokrin tümörler olarak adlandırılan tümör grubunun bir parçasıdır. Bu tümörler vücudun her bölgesinde hormon üreten bezlerde oluşum gösterebilir ve adrenal kanser de küçük bezlerde görülür. Bu kanser türü çok nadir görülen kanserlerdendir. Kanserden etkilenen adrenal bezler vücut için önemli olan kimyasal ve hormonları üreterek saç büyümesinden cinsel dürtüye, tansiyondan stresle nasıl başa çıkılacağına kadar pek çok şeyi etkiler.
Böbreküstü Bezi Kanseri Çeşitleri Nelerdir?
Bu kanser türü iyi huylu ve kötü huylu olmak üzere çeşitlilik gösterir. Kötü huylu tümörler aşağıdaki gibidir:
- Adrenokortikal karsinom: Bu tümör çeşidi adrenal bezin dış tabakasında ya da korteksinde oluşum gösterir.
- Malign: Adrenal bezin orta kısmında oluşum gösterir ve çok nadir görülür.
- Nöroblastom: Genellikle çocuklarda görülür.
- Malign paraganglioma
İyi huylu tümörler ise şöyledir:
- Adenom
- Paraganglioma
- Feokromositoma
Böbreküstü Bezi Kanseri Evreleri
Her kanser türünde görüldüğü gibi böbrek üstü bezi kanseri evreleri de bulunur. Bu evreler şöyledir:
Böbrek üstü bezi kanseri 1. Evre: Bu evredeki kanserli doku boyut olarak 5 cm’den küçüktür.
Böbrek üstü bezi kanseri 2. Evre: Doku 5 cm’den büyüktür ve yalnızca böbrek üstü bezinin içerisindedir.
Böbrek üstü bezi kanseri 3. Evre: Bu evredeki kanserli doku, böbrek üstü bezinin çevresinde bulunan lenfe bezine ya da yağ dokusuna yayılım gösterir.
Böbrek üstü bezi kanseri 4. Evre: Kanserli doku bu evrede çevre organlara yayılım gösterir.
Böbreküstü Bezi Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Böbrek üstü bezi kanseri belirtileri yaygın görülen ve daha az görülen belirtiler olarak sınıflandırılabilir. Yaygın görülen belirtiler aşağıdaki gibidir:
Aşırı terleme
Tansiyon
Baş ağrısı
Titreme
Kalp atım hızının artması
Nefes darlığı
Panik atak benzeri semptomlar
Daha az görülen belirtiler ise şöyledir:
Kabızlık
Kaygılı ruh hali
Kilo verme
Kortizol üretiminin fazla olması durumunda yaşanan belirtiler:
Kırmızı ve yuvarlak formda bir yüz şekli
Kaslarda güçsüzlük
Seste kalınlaşma
Kilo artışının gövde, yüz ve boyun bölgesinde görülmesi
Bacak ve kolların zayıflaması
Boyun ve sırtta yağlanmanın artması
Kadınların kol, yüz ve sırtındaki kıllanmanın artış göstermesi
Cinsel isteksizlik
Kan şekerinin yükselmesi
Kan basıncının artması
Aldesteron üretiminin fazla olduğu durumlarda gözlemlenen belirtiler:
Artan susuzluk hissi
Kan basıncının artması
Sık sık idrara çıkmaya başlama
Kasların güçsüzleşmesi ve kramplar
Testosteron üretiminin fazla olduğu durumlarda yaşanan belirtiler ise erkeklerde genellikle şikayete neden olmazken kadınlarda aşağıdaki belirtilerin görülmesine neden olur:
Kol, sırt ve yüzde kıllanmanın artması
Reglin durması
Akne
Sesin kalınlaşması
Kellik
Östrojen üretiminin fazla olduğu durumlarda görülen belirtiler:
Menopoza girmemiş kadınlarda regl düzensizliklerinin yaşanması
Menopoza girmiş kadınlarda reglin yeniden başlaması
Erkeklerde göğüs büyümesi
Erkeklerde sertleşme sorunlarının yaşanması ve cinsel isteksizlik
Böbreküstü Bezi Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Böbrek üstü bezinde kitle genellikle farklı nedenler doğrultusunda yapılan görüntülemeler sırasında tesadüfen teşhis edilir. Bunun en büyük nedeni de böbrek nedenli kanser olgularının %10-15’lik kısmında gözle görülebilen belirtilerin olmasıdır. Teşhis için BT, MRG, ultrason ve diğer görüntüleme teknikleri kullanılır. Bunun yanında fiziki muayene, idrar ve kan testleri de teşhiste yardımcıdır. Görüntüleme teknikleri sonucu şüpheli lezyon tespit edildiğinde genellikle biyopsi uygulanır ve hastadan alınan örnek patoloji laboratuvarına gönderilerek kanserin türü teşhis edilir.
Böbreküstü Bezi Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Böbrek üstü bezi kanseri tedavisinde cerrahi operasyon en sık kullanılan yöntemdir. Erken evrede teşhis edilmiş ve yayılım göstermemiş adrenal kanser durumunda tümör cerrahi işlemle çıkarılır. Ancak böbrek üstü bezi kanseri tedavisi için operasyon öncesinde hastalara belirli bir süre ilaç tedavisi uygulanır. Bunun yanında yayılım göstermiş böbrek üstü bezi kanseri kemoterapi ile tedavi edilir. Kemoterapi dışında ışın tedavisi ya da radyasyon ışınları ile de kanserli hücrelerin öldürülmesi amaçlanır.
Böbreküstü Bezi Kanseri Kimlerde Daha Sık Görülür?
“Böbrek üstü bezi kanseri nasıl anlaşılır?” sorusu kadar bu kanser türünün kimlerde daha sık yaşandığı da merak edilir. Birçok kanser türünde olduğu gibi adrenal kanserde de görülme riski artıran bazı durumlar söz konusudur. Çevresel faktörler, yaşam tarzı, sigara kullanımı, kanserojene maruziyet, yaş ve genetik bu durumlar arasındadır.
Böbreküstü Bezi Kanseri Hakkında Bilinmesi Gerekenler:
“Böbrek üstü bezi kanseri öldürür mü?” bu kanser hakkında en çok sorulan sorular arasındadır ve bu soru adrenal kanser olarak da adlandırılan böbrek ve böbrek üstü bezi kanseri hem böbreğin yerine getirdiği fonksiyonlara engel olması hem de önemli görevleri yerine getiren adrenal bezlerin işlevini bozması sebebiyle ciddi sağlık sorunlarının yaşanmasına neden olur şeklinde yanıtlanabilir. Bunun yanında böbrek üstü bezi kanseri yaşam süresi de hastadan hastaya göre ciddi farklılıklar gösterir.
